Risicothema 1: 30 km/u wegen

Conclusie:

De analyse laat zien dat op een deel van de 30 km/u wegen snelheidsovertredingen plaatsvinden, terwijl er zich ook veel kilometers weglengte met dat snelheidsregime binnen de gemeente bevinden en dat met name de kwetsbare verkeersdeelnemers op deze wegen betrokken raken bij slachtofferongevallen.

  • De deelgebieden Almere en Almere-Poort kennen een hoger risicocijfer op 30 km/u wegen dan het gemeentelijk, regionaal en provinciaal gemiddelde.

  • Over het algemeen zijn er snelheidsremmers aanwezig op lange rechtstanden en de intensiteiten passen bij 30 km/u wegen. Echter liggen niet overal klinkers: Daar waar de intensiteiten hoger zijn (wijkontsluitingswegen) ligt asfalt.

  • Met name fietsers, snorfietsers en bromfietsers komen veel in de slachtofferaantallen voor op 30 km/u wegen.

Wegenbestand

In totaal beheert de gemeente Almere 91% van de kilometers weglengte binnen het gemeentelijke grondgebied (Tabel 4). Binnen de gemeentegrenzen van Almere blijkt dat het wegenbestand (naar kilometers weglengte) voor ca. 75% bestaat uit 30 km/u wegen. Ter vergelijking: In Lelystad is dit ca. 45% en in Urk 65%.

Tabel 4. Weglengte in km naar wegbeheerder

Weginrichting

Voor de weginrichting is een vormtoets door de gemeente uitgevoerd. Deze is via de SPV-viewer terug te vinden. Voor een aantal 30 km/u wegen heeft de gemeente de weginrichting beoordeeld aan de hand van acht kenmerken. De maximale score die toegekend kon worden aan een 30 km/u weg is dus 8. Naar het oordeel van de gemeente Almere blijken 30 km/u wegen op buurtniveau gemiddeld tussen de 4,5 en 6,5 te scoren: Er is dus nog ruimte voor verbetering. In een toelichting geeft de gemeente aan dat er over het algemeen snelheidsremmers aanwezig zijn op lange rechtstanden en dat de intensiteiten passen bij 30 km/u wegen. Echter liggen niet overal klinkers: Daar waar de intensiteiten hoger zijn (wijkontsluitingswegen) ligt asfalt.

De vormtoets van gemeente Almere is nog niet volledig. Zodra dit het geval is wordt nadere informatie toegevoegd.

Snelheid

De BLIQ rapportage (VIA) geeft een overzicht van de snelheidsoverschrijding naar kilometer weglengte per limiet (Figuur 1). Hieruit blijkt dat:

  • Op ca. 15% van de totale weglengte (van alle 30 km/u wegen) de limiet wordt overschreden (Figuur 1)

  • Op een klein deel hiervan ligt de snelheid boven de boetegrens.

Met name vanwege de gebruikelijke mix van verschillende typen verkeersdeelnemers op 30 km/u wegen zijn hoge snelheden een extra aandachtspunt. De 30 km/u wegen zijn bij uitstek wegen waar kwetsbare verkeersdeelnemers met het gemotoriseerde verkeer moeten interacteren.

Figuur 1. Snelheidsoverschrijding naar kilometer weglengte per limiet (BLIQ rapportage VIA)

HASTIG risicocijfers

Ook is in de SPV Viewer (onder stap 5) inzichtelijk gemaakt welke risicocijfers (bron: Risicokompas, van bureau HASTIG) er gekoppeld zijn aan de 30 km/u wegen in de gemeente Almere. Dit cijfer wordt berekend door het gemiddelde aantal slachtofferongevallen per jaar te delen door de gemiddelde afgelegde reizigerskilometers op dit wegtype.

Het gemiddelde risicocijfer van de gemeente Almere op 30 km/u wegen (0.63) ligt iets hoger dan in de regio Flevopolder (0.61) en het Flevolandse gemiddelde (0.59). Binnen de gemeentegrenzen zijn er echter wel verschillen. Zo is het risicocijfer in het deelgebied Almere-Haven (0.34) lager dan het gemeentelijk gemiddelde. In de deelgebieden Almere (0.68) en Almere-Poort (0.95) ligt het risicocijfer op 30 km/u wegen boven tot ruim boven het gemeentelijk, regionale en provinciale gemiddelde. De kans op een ongeval, afgezet tegen het aantal gereden kilometers, op een 30 km/u weg in Almere-poort is dus bijna 3x hoger dan in Almere-Haven het geval is.

Ongevallen

Het blijkt dat ruim 75% van de slachtoffers (667 van de 860) vallen op wegen die onder gemeentelijk beheer vallen (Tabel 5). 191 van de 667 slachtoffers valt op gemeentelijke 30 km/u wegen. Kortom, ruim 25% van de slachtoffers op gemeentelijke wegen vallen op 30 km/u wegen. Van alle slachtoffers op 30 km/u wegen (198) vallen vrijwel alle slachtoffers (191) op gemeentelijke wegen.

Tabel 5. Slachtoffers naar maximumsnelheid en wegbeheerder (2014-2019)

In totaal blijkt dat de 30 km/u wegen op de tweede plaats staan wat betreft het aantal slachtoffers naar snelheidsregime. Uit Tabel 6 blijkt vervolgens dat 121 van de 198 slachtoffers op 30 km/u wegen kwetsbare verkeersdeelnemers betreffen (voetgangers, (e-)fietsers, bromfietsers etc.) en dan met name fietsers, bromfietsers en snorfietsers (gelijke verdeling).

Tabel 6. Slachtoffers naar maximumsnelheid en modi (2014-2019)